Chick Corea | pl

Chick Corea, właśc. Armando Anthony Corea (ur. 12 czerwca 1941 w Chelsea, MA) – amerykański pianista jazzowy i kompozytor. Jest stawiany pośród niewielu absolutnych mistrzów języka jazzowego, choć posiadającego wielu naśladowców w dzisiejszym świecie muzyki. Jeden z wielkich pionierów fusion, a pośród gatunków, na które znacząco wpłynął, można jednych tchem wymienić post-bop, jazz latynoski, free jazz, jazz awangardowy, oraz ten klasyczny. Jest rzadkością w swojej biegłości oraz charakterystyczności sposobu grania zarówno na klawiszach, jak i syntezatorach; jest jednym z pierwszych, którzy w pełni wykorzystali potencjał instrumentów elektronicznych.

"Żaden muzyk nie wykorzystał koncepcji fusion z taką różnorodnością, inteligencją oraz nieskazitelnym smakiem jak Chick Corea" napisał Len Lyons, znany autor i krytyk jazzowy, w swojej książce "101 najlepszych albumów jazzowych" ( "The 101 Best Jazz Albums" ). Słynny amerykański magazyn "Downbeat" nazwał Coreę "najbardziej różnorodną i nieprzewidywalną postacią w jazzie". Pośród muzyków, którzy wpłynęli na Coreę, wymienia się Mozarta, Beethovena, Arta Tatuma, Theloniousa Monka, Billa Evansa oraz, przede wszystkim, Buda Powella. Jest stawiany na półce razem z Herbie'em Hancockiem i Keithem Jarrettem jako najbardziej wpływowy klawiszowiec drugiej połowy XX wieku.

Do najważniejszych momentów swojej kariery Corea może chyba zaliczyć współpracę z Milesem Davisem podczas nagrania albumu Bitches Brew w 1969 roku, uważanego za pierwsze udane połączenie jazzu i rocka, oraz utworzenie grupy będącej kamieniem milowym fusion - Return to Forever. Takie standardy jazzowe jak "Spain", "La Fiesta", "Now He Sings, Now He Sobs", "Armando's Rhumba" czy "Matrix" to tylko niektóre spośród wielu, które napisał i skomponował.

Jego znakiem szczególnym w muzyce jest wielobarwna liryczność przepełniona akordami dominantowymi, dynamiczne figuracje chromatyczne i pasaże oparte na akordach zmniejszonych, oraz "ogniste" rysowanie fraz w granych przezeń utworach. Jest także rozpoznawany z uwagi na swoje niepowtarzalne brzmienie elektroniczne, techniki eksperymentalne jak np. szarpanie strun pianina, ale też w wielu utworach traktowanie go po części jako instrument perkusyjny.

Niektórzy krytycy twierdzą, iż karierę Corei charakteryzują sporadyczne, mało ciekawe przestoje, podczas których powstają słabe, pisane pod publikę dzieła na pokaz. Jego ogromna dyskografia otrzymała zaskakująco dużą ilość dość kiepskich recenzji. Około 40 procent jego albumów dostaje notę poniżej sześciu, w skali od jednego do dziesięciu, w dwóch największych amerykańskich magazynach jazzowych; ta liczba może dziwić biorąc pod uwagę całą serię korzystnych recenzji w ostatnich latach. Z drugiej strony jednak tak niskie oceny otrzymuje mniej niż 5 procent jego płyt w największym na świecie serwisie internetowym - amazon.com, przy czym gorszy wynik uzyskują dzieła uważane ogólnie za najsłabsze. Tak czy owak, nawet tych kilka mniej cenionych albumów nie jest w stanie przesłonić imponującego dorobku twórczości Chicka Corei, która to wpłynęła już na styl i rozwój tysięcy młodych pianistów (i nie tylko ich), a najprawdopodobniej wpłynie na jeszcze wielu innych.

Młodość

Corea urodził się w Chelsea, Massachussetts - aglomeracji miejskiej na przedmiemieściach Bostonu; posiada on korzenie włoskie (niektóre źródła mówią, że sycylijskie). Jego ojciec Armando, zawodowy trębacz jazzowy, który przewodził Original Dixieland Jazz Band w regionie Bostonu w latach 30. i 40., zapoznał Chicka z grą na pianinie w wieku lat pięciu. Ogromna kolekcja jazzowa ojca, jego zawód, znajomi, koledzy - to wszystko sprawiło, iż syn był dosłownie otoczony jazzem, co na zawsze ukształtowało przyszłego muzyka. Fakt, iż czas jego dorastania przypadł na okres bebopu, sprawił, że to właśnie jego gwiazdy i pionierzy jak Dizzy Gillespie, Charlie Parker, Bud Powell, Horace Silver czy Lester Young odcisnęli niebywałe piętno na Corei, co w późniejszym, dojrzalszym pianiście słychać bardzo wyraźnie. W wieku lat ośmiu podjął on także naukę gry na perkusji, co umożliwiło mu później obchodzenie się z pianinem trochę jak z instrumentem perkusyjnym. Dziedzictwo obszaru Bostonu jest także wyraźnie słyszalne w jego wstępie do "Nefertiti" na Circle - Paris Concert jako kompozycji Wayne'a Shortera.

Corea zdawał się wynosić więcej z indywidualnego rozwoju muzycznego niż ze szkoły, do której uczęszczał. Wartym wspomnienia jest wpływ pianisty koncertowego Salvatore Sullo, pod okiem którego ośmioletni Corea zaczął się szkolić, który to zapoznał go z muzyką klasyczną, oraz który rozbudził w nim zainteresowanie kompozycją muzyczną. Gdy w szkole średniej młody Chick dostał od ojca czarny smoking, zaczął grywać chałtury. Występował w trio, które wykonywało muzykę Horace'a Silvera w miejscowym klubie jazzowym; w jego skład wchodzili jeszcze portugalski trębacz i lider zespołu, Phil Barboza, oraz congista Bill Fitch, który to zapoznał Coreę z muzyką latynoską.

Dyskografia:

Solo i ze współpracownikami
Tones for Joan's Bones (1966)
Now He Sings, Now He Sobs (1968)
Is (1969)
Sundance (1969)
The Song of Singing (1970)
Circulus (1970)
Piano Improvisations Vol. 1 (1971)
Piano Improvisations Vol. 2 (1971)
The Leprechaun (1976)
My Spanish Heart (1976)
The Mad Hatter (1978)
An Evening with Chick Corea & Herbie Hancock (1978)
Secret Agent (1978)
Friends (1978)
Delphi I (1979)
CoreaHancock (1979)
Delphi 2 & 3 (1980)
Tap Step (1980)
Live in Montreaux (1980)
Three Quartets (1981)
Touchstone (1982)
Trio Music (1982)
Again & Again (1983)
On two pianos (1983, z Nicolasem Economou)
The Meeting (1983, z Friedrichem Guldanem)
Children's Songs (1984)
Fantasy for Two Pianos with Friedrich Gulda (1984)
Voyage - with Steve Kujala (1985)
Septet (1985)
Trio Music Live in Europe (1987)
Play (1992, z Bobbym McFerrinem)
Expressions (1994)
Time Warp (1995)
The Mozart Sessions (1996, with Bobbym McFerrinem)
Remembering Bud Powell (1997)
Like Minds (1998, Gary Burton, Chick Corea, Pat Metheny, Roy Hanes, Dave Holland)
Corea Concerto (1999)
Solo Piano - Originals (2000)
Solo Piano - Standards (2000)
New Trio: Past, Present & Futures (2001)
Rendezvous In New York (2003)
The Ultimate Adventure (2006)

Chick Corea z Garym Burtonem
Crystal Silence (1972)
Duet (1979)
In Concert, Zürich (1980)
Lyric Suite for Sextet (1983)
Native Sense - The New Duets (1997)
The New Crystal Silence (2008)

Circle
Circle Gathering (1970)
Circle Live in Germany (1970)
ARC (1970)
Circle - Paris Concert (1971)

Return to Forever
Return to Forever (1972)
Light as a Feather (1972)
Hymn of the Seventh Galaxy (1973)
Where Have I Known You Before (1974)
No Mystery (1975)
Romantic Warrior (1976)
MusicMagic (1977)
RTF Live (1978)

Chick Corea Elektric Band
Chick Corea Elektric Band (1986)
Light Years (1987)
Eye of the Beholder (1988)
Inside Out (1990)
Beneath the Mask (1991)
Elektric Band II: Paint the World (1993)
To the Stars (2004)

Chick Corea & Origin
Live at The Blue Note (1998)
A Week at The Blue Note (1998)
Change (1999)

Chick Corea Akoustic Band
Chick Corea Akoustic Band (1989)
Alive (1991)
Summer Night Live (1991)
Live from Blue Note Tokyo (2000) .