Art Zoyd | pl

Avant/prog rockowa grupa Art Zoyd powstała w 1968 roku z inicjatywy Rocco Fernandeza w miejscowości Maubeuge w północnej Francji. Początkowo funkcjonowała pod nazwą Art Zoyd III. Przez pierwsze dziesięć lat muzycznej działalności skład zespołu ulegał ciągłym zmianom (przez grupę przewinęło się około trzydziestu muzyków). W 1971 roku do zespołu dołączył Therry Zaboitzeff (gitara basowa, wiolonczela) oraz Gerard Houbertte (skrzypce, flet, saksofon), którzy później wraz z Patricią Dallio (pianino, instrumenty klawiszowe) stanowili trzon zespołu przez wiele lat.

Art Zoyd przyłączył się pod koniec lat 70. do ruchu "Rock In Opposition" (zapoczątkowanego przez brytyjski zespół Henry Cow) w ramach sprzeciwu wobec zwiększającej się komercjalizacji muzyki rockowej, swym zasięgiem obejmującej także rock progresywny. Inicjatywa ta była próbą obrony artystów - zdeterminowanych tworzyć bezkompromisową sztukę - przed całkowitą marginalizacją.

Muzyka wczesnego Art Zoyd to oryginalne połączenie elementów rocka i kameralnej muzyki klasycznej XX wieku, inspirowana twórczością Magmy (francuskiego zespołu z kręgu awangardy rocka) oraz muzyką XX-wiecznych kompozytorów, takich jak Bartok, Schönberg i Strawiński. Instrumentarium stosowane w pierwszym okresie twórczości, które zadecydowało o brzmieniu zespołu (skrzypce, wiolonczela, flet, pianino, fagot, obój, fortepian, trąbka, saksofon, gitara basowa i z rzadka perkusja) niewiele ma wspólnego z muzyką rockową. Do wyraźnie rockowych elementów zaliczyć można elektryczną gitarę basową oraz podejście do rytmu - jednak duch, charakter i ostateczny kształt tej muzyki sprawia, że w rzeczywistości nie jest to ani rock ani muzyka klasyczna.



Debiutancki album z 1976 roku "Symphonie Pour Le Jour Ou Bruleront Les Cites" ("Symfonia na dzień, w którym spłoną miasta") zawiera wszystkie istotne elementy zauważalne w pierwszym, akustycznym okresie twórczości grupy. W podobnej konwencji utrzymane są kolejne trzy płyty. Wczesne kompozycje Art Zoyd (w większości Houbertte'a i w nieco mniejszym Zaboitzeff'a) posiadają bardzo plastyczną i obrazową formułę - oryginalną, niezwykłą i pełną subtelnego piękna. Nic więc dziwnego, że muzyka Art Zoyd wykorzystywana jest w inscenizacjach baletowych.

Płyta "Nosferatu" z 1989 roku otwiera nowy rozdział w twórczości zespołu. Jest nacechowanym tajemniczością, zimną nostalgią i mrokiem akompaniamentem do niemego filmu z 1921 roku w reżyserii Friedricha W. Murnau'a. Jest to jednak coś więcej niż zwykły soundtrack. Należy wyobrazić sobie kilkupoziomową scenę z centralnie umiejscowionym ekranem i muzykami po obu stronach. Cała scenografia, stroje i instrumenty są czarno-białe jak wyświetlany film. Wielu fanów "akustycznego okresu" nie aprobuje zapoczątkowanej na "Nosferatu" elektronicznej kakofonii dźwięków i niepokojącego, surowego brzmienia. Kolejne dwie płyty Art Zoyd - "Faust" i "Häxan" - to efekt pogłębiającej się fascynacji muzyków klasycznymi horrorami z lat 20. ubiegłego wieku. Podobnie jak przy "Nosferatu" artyści kilkakrotnie występowali na żywo akompaniując do filmu. .